کد مطلب:18884 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

چه نكاتي فضيلت اعتكاف را افزون كرده​اند؟

آنچه بر اهميت و فضيلت اعتكاف مي​افزايد دو نكته است كه يكي مهم و ديگري مهمتر است؛ نكته مهم آن است كه اعتكاف همچون نماز نيست تا بتوان آن را در هر مكاني بجا آورد. در مورد نماز، بر پايه «جُعلتْ ليِ الأرض مسجداً و طهوراً» (وسائل الشيعه3/422/ح2.) مي​توان آن را در هر مكاني انجام داد؛ حال آنكه اعتكاف، چنين نيست. اعتكاف بايد در مسجد و خانه خدا باشد. آن هم نه هر مسجدي، بلكه مسجد اعظم، يا به تعبيري ديگر مسجد جامع و يا مسجد الحرام و مسجد النبي(ص) يا مسجدي كه معصوم(ع) در آن نماز جمعه يا جماعت برپا كرده باشد؛ يا امامي عادل هر چند غيرمعصوم در آن نماز جمعه يا جماعت اقامه كرده باشد.

پس اعتكاف بايد در مسجدي باشد كه مصلاي توده مسلمانان است؛ يعني مسجد جامع يا اعظم، و مسجدي كه در شهر، جزو بزرگترين مسجد​هاست و جماعتهاي رسمي در آن اقامه مي​شود. بنابراين، مسجد بودن خود مزيت است و اقامه نماز جمعه يا جماعت در آن، مزيّتي ديگر. انعقاد اعتكاف در مسجد متروك و مهجور صحيح نيست. عده​اي كه اعتكاف را به خصوص مسجد الحرام و مسجد النّبي(ص) يا مساجد چهارگانه اختصاص داده​اند، بايد سخن آنان را بر افضليت حمل كرد و نه تعيّن.

نكته مهمتر آن است كه «روزه» كه خود از اركان مهم دين و از مباني مهم و اصيل اسلام است، كه «بُني الاسلام علي خمسٍ علي الصَلاة و الزَكاة و الصَوم و الحَجّ و الوِلاية» (كافي 2/18) عبادتي كه بدين پايه از اهميت است، شرط اعتكاف قرار گرفته است، ارزش اعتكاف به حدي است كه يكي از برجسته​ترين اركان دين، شرط آن قرار مي​گيرد! همانگونه كه نماز بدون طهارت تحقق نمي​يابد؛ كه «لا صَلاة إِلّا بِطهورٍ» (وسائل الشيعه7/319/ ح2) اعتكاف هم بدون روزه صحيح نيست؛ كه «لا اِعْتكاف إِلّا بِصَومٍ» (كافي 4/176.) و اين از سخنان بلند ائمه اطهار(ع) است.

---

آية الله جوادي آملي

حكمت عبادات